
Teleskopy Chandra i Webb znalazły najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę
7 listopada 2023, 12:18W galaktyce UHZ1, znajdującej się w kierunku gromady galaktyk Abell 2744 (Gromada Pandory), odkryto najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę. Zauważono ją w danych z teleskopu kosmicznego Chandra X-ray Observatory, który działa w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz w podczerwieni rejestrowanej przez Teleskop Webba. O ile Abell 2744 znajduje się w odległości 3,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, to dane z Webba pokazały, że UHZ1 dzieli od nas aż 13,2 miliarda lat świetlnych.

Najsłabiej świecący satelita Drogi Mlecznej - Ursa Major III/UNIONS 1
28 listopada 2023, 11:49Wokół Drogi Mlecznej krążą dziesiątki mniejszych galaktyk i innych satelitów. Astronomowie sądzą, że jeszcze nie wszystkie są nam znane. Międzynarodowa grupa naukowa, która skorzystała ze zdjęć Ultraviolet Near Infrared Optical Northern Survey (UNIONS) odkryła właśnie najsłabiej świecącego satelitę Drogi Mlecznej. Został on nazwany Ursa Major III/UNIONS 1.

Pierwsze planety w gromadzie gwiazd
20 września 2012, 05:02Grupa pracujących dla NASA astronomów odkryła pierwsze planety w gęstej gromadzie gwiazd. To dowód, że i w takich miejscach mogą się one formować. Wspomniane obiekty to gazowe giganty wielkości Jowisza

Fabryka gwiazd w pobliskiej galaktyce
19 marca 2015, 13:49W galaktyce karłowatej NGC 5253 znajduje się mgławica planetarna, w której formuje się ponad milion nowych gwiazd tworzących gromadę. Gromada ta jest miliard razy jaśniejsza od Słońca, jednak nie można jej dostrzec w świetle widzialnym, gdyż jest ono blokowane przez gaz i pył.W galaktyce karłowatej NGC 5253 znajduje się mgławica planetarna, w której formuje się ponad milion nowych gwiazd tworzących gromadę. Gromada ta jest miliard razy jaśniejsza od Słońca, jednak nie można jej dostrzec w świetle widzialnym, gdyż jest ono blokowane przez gaz i pył.

Widzimy sześć sióstr, a mówimy o siedmiu. Opowieści o Plejadach to najstarsze ludzkie przekazy?
23 grudnia 2020, 13:14Na grudniowym niebie możemy obserwować Plejady. To najbardziej znana gromada gwiazd. Ludzie na całym świecie od dawna snują opowieści o siedmiu siostrach czy siedmiu dziewczętach na nieboskłonie. Profesor Ray Norris i doktor Barnaby Norris z Uniwersytetu w Sydney przestudiowali ruch gwiazd i na tej podstawie doszli do wniosku, że opowieści o Plejadach mogą pochodzić nawet sprzed 100 000 lat.

Jak ciężki może być grawiton?
12 kwietnia 2022, 10:47Naukowcy starają się określić własności grawitonu – hipotetycznej cząstki przenoszącej oddziaływanie grawitacyjne. W pracy opublikowanej w czasopiśmie Journal of High Energy Astrophysics prof. Marek Biesiada wraz ze współpracownikami na podstawie analizy 12 gromad galaktyk przedstawili nowe ograniczenie na masę grawitonu.

Zmierzyli obrót czarnej dziury
28 lutego 2013, 11:33Dzięki dwóm kosmicznym instrumentom - Nuclear Spectroscopic Telescope Array (NuSTAR) oraz XMM-Newton - udało się po raz pierwszy w historii zmierzyć tempo wirowania czarnej dziury, która ma masę o 2 miliony razy większą niż masa Słońca.

Poszukiwania ciemnej materii: Kurczą się kryjówki dla aksjonów
15 lutego 2018, 11:48Gdyby istniały, aksjony – jedne z kandydatów na cząstki zagadkowej ciemnej materii – mogłyby oddziaływać z materią tworzącą nasz świat, jednak musiałyby to robić znacznie, znacznie słabiej niż się dotychczas wydawało. Nowe, rygorystyczne ograniczenia na właściwości aksjonów narzucił międzynarodowy zespół naukowców odpowiedzialnych za eksperyment nEDM.

Dopiero od niecałych 100 lat wiemy, że istnieją inne galaktyki niż Droga Mleczna
30 grudnia 2022, 12:33Równo 98 lat temu, 30 grudnia 1924 roku ludzkość dowiedziała się, że Droga Mleczna nie jest jedyną galaktyką we wszechświecie. Edwin Hubble ogłosił, że mgławica spiralna Andromeda jest w rzeczywistości galaktyką. Jeszcze 100 lat temu uważano, że Droga Mleczna liczy zaledwie kilka tysięcy lat świetlnych średnicy. Większość uważała, że stanowi ona cały wszechświat.

Najlższejsza znana galaktyka
10 czerwca 2013, 13:13Astrofizycy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine (UC Irvine) odkryli najlżejszą znaną galaktykę. Znalezienie galaktyki tak małej jak Segue 2 to jak natrafienie na słonia mniejszego od myszy - mówi kosmolog James Bullock. Naukowcy od wielu lat poszukiwali takiej galaktyki